Δεν κερδίζεις με το άγριο

Ένας φίλος δέχθηκε, όπως μου έκμυστηρεύθηκε, την σκληρή συμπεριφορά εκ μέρους ανθρώπων αυστη­ρών άρχων, με αποτέλεσμα να εξουθενωθεί και να παρεξηγηθεί τελείως, ως προς τον χαρακτήρα του. Ό Γέροντας Πορφύριος τον ανέπαυσε, διότι έβαλε τα πράγματα στη θέση τους, πραγματοποιώντας πετυχημένη ψυχική ακτινογραφία του. Του είπε: «Είσαι καλός, ευαίσθη­τος, ήσυχος· είσαι πρόβατο του Θεού. Άλλα, όταν σε πάρουν με το άγριο, μαζεύεσαι, αντιδράς εσωτερικά, και τότε είναι πού σε παρεξηγούν πολύ και δεν σε κα­ταλαβαίνουν. Όταν όμως σε πάρουν με το καλό, φανε­ρώνεις από μέσα σου τέτοια καλά πράγματα, πού κάνεις τους άλλους να ξαφνιάζονται. Οι άνθρωποι πού σε παρε­ξήγησαν και σε πλήγωσαν δεν γνωρίζουν ούτε εκείνο τον παλιό μύθο, για τον άνεμο και τον ήλιο, πού μάλω­ναν, ποιος είναι ό δυνατότερος κι έβαλαν στοίχημα, ότι όποιος βγάλει την κάπα του βοσκού, πού εκείνη την ώρα ανηφόριζε το βουνό, θα είναι ό πιο δυνατός. Φύσηξε, ξαναφύσηξε ό άνεμος, αλλά ό βοσκός κρύωσε και τυλίχθηκε πιο σφιχτά στην κάπα του. Βγήκε τότε ό ήλιος άπ' τα σύννεφα, σκόρπισε γύρω καλοσύνη και θερμότητα, ζεστάθηκε ό βοσκός κι έβγαλε την κάπα του. Τότε ό ήλιος φώναξε στον άνεμο: «Είδες, ποιος άπ' τους δυο μας είναι ό δυνατότερος;» Και συμπέ­ρανε ό π. Πορφύριος: «Δεν κερδίζεις τον άνθρωπο με το άγριο, αλλά μόνο με την καλοσύνη». [Γ. 257π]

Πώς να αποφύγει την κατάθλιψη
Σε μία νέα χήρα, πού ήταν πολύ λυπημένη, ό Γέροντας Πορφύριος έδωσε οδηγίες να εργάζεται εντατικά, για να μπο­ρέσει να αποφύγει την κατάθλιψη πού την απειλούσε. Με την εργασιοθεραπεία και την προσευχή, πού της συνέστησε ό Γέροντας, είχε εκπληκτικά αποτελέσματα. Ή θλίψη της μεταβλήθηκε σε εσωτερική γαλήνη καί χαρά, μέχρι σημείου, πού να διερωτάται μήπως παρα­φρόνησε. Ό Γέροντας την καθησύχασε καί την διαβε­βαίωνε, ότι ή πνευματική χαρά της προέρχεται από τη χάρη του Χριστού, πού έλαβε. [Γ 202]

Να φυλαχθείς από το άγχος
Μία ανάπηρη κοπέλα, ζήτησε την ευλογία του Γέροντα Πορφυρίου και τις συμβουλές του, για τα προβλήματα που αντιμετώπιζε, ζώντας πάνω σε αναπηρικό καροτσάκι. Ό Γέροντας την ευλόγησε και της είπε μεταξύ άλλων: «Προ πάντων να φυλαχθεΐς από το άγχος. Το άγχος είναι ασθένεια της ψυχής και δεν εξαρτάται από υλικές ελλείψεις. Μπορεί ένας υγιής άνθρωπος να έχει πολλά εκατομμύρια στην Τράπεζα και να ζει μέσα στο άγχος. Το άγχος καταπολεμείται με την εμπιστοσύνη στην Πρόνοια του Θεού και τον καλόν αγώνα». [Γ 203π.]


Λόγο αυτής της αρρώστιας έχει γεμίσει ό παράδεισος
Ο Γέρων Πορφύριος σε μια συζήτηση πού είχε με κάποιους αδελφούς μεταξύ άλλων είπε:
- Το φάρμακο με το όποιο καταπολεμείται ό καρκίνος είναι πολύ εύκολο και οί γιατροί το «συναναστρέφονται» καθημερινά και το έχουν μπροστά στα μάτια τους· όπως με την Χάρη του Θεού κι εγώ το γνωρίζω. Ό Θεός όμως δεν τους το αποκαλύπτει, γιατί τα τελευταία χρό­νια εξ αίτιας αυτής της ασθένειας έχει γεμίσει ό παρά­δεισος! [Χρ. 358]
Οί ασθένειες μας βγάζουν σε καλό
Ο' Γέροντας μου είπε μια μέρα, επιγραμματικά: «Οί ασθένειες μας βγάζουν σε καλό, όταν τις υπομέ­νουμε άγόγγυστα, παρακαλώντας το Θεό να μας συγ­χωρήσει τις αμαρτίες και δοξάζοντας το όνομα Του». [Γ 204]

Όταν τα φάρμακα δεν κάνουν τίποτε...
Βλέπετε πώς αρχίζουν οί γιατροί; Σου δίνουν το φάρμα­κο, άφοΰ πρώτα επικαλούνται τη βοήθεια του Θεού! Και να ξέρετε και τούτο: Όταν τα φάρμακα δεν κάνουν τίποτε, τότε δεν είναι άρρωστο το σώμα. 'Αλλά ή ψυχή! Καί τη θεραπεία της ψυχής, θα τη βρούμε μόνο κοντά στο Χριστό! Κατάλαβες; Την ψυχή μας, μόνο Ο Χριστός τη θεραπεύει!

Πάντα είχα την απορία για το πώς μπορεί ένας άνθρωπος να γίνει άγιος και τί ήταν αυτό το ξεχωριστό, πού εί­χαν οι "Αγιοι μας, καί για το όποιο ό Θεός τους χαρΐτωνε.
Πήγα μια μέρα στο Γέροντα Παϊσιο και τον ρώτησα:
-Γέροντα, τι είναι αυτό πού έχουν οι "Αγιοι μας, ι­διαίτερο από τους άλλους ανθρώπους, καί ξεχωρίζουν κι έτσι λαμβάνουν τη χάρη από το Θεό; Ό Γέροντας τότε μου απάντησε:
-Οι "Αγιοι μας είχαν θεια δικαιοσύνη κι όχι την ανθρώπι­νη.
Ρώτησα εκ δευτέρου:
- Τί είναι, Γέροντα, αυτή ή θεία δικαιοσύνη;
Κι εκείνος μου απάντησε με χαριτωμένα παραδείγματα ως εξης:
- Να, πες πώς κάθονται δύο άνθρωποι σ' ένα τραπέζι, γιανα φάνε, κι έχουν μπροστά τους ένα πιάτο με δέκα βερίκοκα.Αν λοιπόν ό ένας φάει, από λαιμαργία καί γαστριμαργία, επτάκαί αφήσει τρία στον άλλον, τότε αυτός έχει αδικία και αδικείτόν άλλον αυτό λοιπόν είναι το άδικο.
Αν, τώρα, αυτός πει:
- "Ε, είμαστε δύο και τα βερίκοκα είναι δέκα - άρα μας ά-αναλογούν από πέντε - και φάει αυτός τα πέντε κι αφήσει για
τον άλλον τα άλλα πέντε, τότε αυτός ό άνθρωπος εφαρμόζει το ανθρώπινο δίκαιο καί έχει την ανθρώπινη δικαιοσύνη.
Γι' αυτό, το ανθρώπινο δίκαιο, πολλές φορές τρέχουμε στα δικαστήρια, για να το βρούμε.
"Αν όμως αυτός δει πώς στον άλλο αδελφό αρέσουν τα βερί­κοκα καί προσποιηθεί πώς σ' αυτόν δεν αρέσουν - καί φάει μό­νον ένα για το λογισμό - καί λέει στον άλλο: «αδελφέ, φάε εσύ τα άλλα τα βερίκοκα, γιατί εμένα δεν μου πολυαρέσουν, αλλά με πειράζουν καί λίγο καί γι' αυτό καλύτερα να μη φάω άλλο», τότε αυτός έχει τη θεια δικαιοσύνη με την οποία προτιμά, αν­θρωπίνως, να αδικηθεί. Με τη θεία χάρη, όμως, άμοίβεται και με το παραπάνω ή θυσία του. Αυτός παίρνει τη θεία χάρη «με το τσουβάλι».
Θα σου πω ακόμη ένα παράδειγμα, για να το καταλάβεις κα­λά. "Αν έρθει κάποιος καί μου πει: «Γέροντα, αυτό το κελί είναι δικό μου, γι' αυτό σήκω καί φύγε από 'δώ καί πήγαινε εκεί, κά­τω από το κυπαρίσσι, (πού είναι μέσα στην αυλή του κελιού), γιατί το κελί είναι δικό μου»· τότε, αν έχω θεία δικαιοσύνη, θα το δεχτώ με χαρά καί θα τον ευχαριστήσω μάλιστα, για την προσφορά πού μου έκανε καί μου παραχώρησε το πρώην δικό μου κυπαρίσσι. Αν όμως έχω ανθρώπινο δίκαιο - κι αυτό θέλω να εφαρμόζω στη ζωή μου - τότε δε θα το δεχτώ καί θ' αρχίσω να μαλώνω καί να φιλονικώ μαζί του, μέχρι να καταλήξουμε στα δικαστήρια, αν δεν πείθεται.
Ό αληθινός χριστιανός, όμως, δεν πρέπει ούτε να δικάζει ούτε καν να υποκινεί δίκη εναντίον κάποιου, έστω καί αν ακό­μα του αφαιρέσει κανείς τα ροΰχα του.
Μόνο μία διαφορά υπάρχει ανάμεσα στους χριστιανούς καί σ' αυτούς, πού δεν πιστεύουν στο Χριστό. Οι μεν χριστιανοί έ­χουν σαν νόμο τη θεία δικαιοσύνη, ενώ οί άπιστοι έχουν το ανθρώπινο δίκαιο.
* * *


Ο Γέροντας Παίσιος πάντα τόνιζε ότι όλα όσα κάνουμε έχουν α­ξία μόνον, όταν γίνονται από φιλότιμη διάθεση. Μας προέτρεπε πάντα να αγωνιζόμαστε με φιλότιμο καί όχι για άλλους, ιδιοτελείς σκοπούς. Ακόμα, ήθελε καί ή πίστη μας στο Χριστό να στηρίζεται στο φιλότιμο. "Ε­λεγε χαρακτηριστικά:
- Εκείνος, πού για να πιστέψει καί να αγαπήσει το Θεό ζητά θαύματα, δεν έχει αρχοντιά. Ό Θεός, αν θελήσει, μπορεί μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα μ' ένα υπερφυσικό γεγονός (ένα θαύμα ορατό από όλο τον κόσμο) να τους κάνει όλους να πιστέψουν. Όμως δεν το κάνει, γιατί κατά κάποιο τρόπο θα εκβιάσει την ,αυτεξούσια προαίρεση του ανθρώπου1 κι έτσι ό άνθρωπος θα πισ:τέψει στο Θεό, όχι από φιλότιμο καί χάριν της υπερβολικής Του καλοσύνης, αλλά λόγω της υπερφυσικής δύναμης Του.
Για το Θεό όμως αυτό έχει αξία καί «μετρά»: Το να αγαπή­σει ό άνθρωπος το Θεό, μόνο καί μόνο, επειδή είναι αγαθός.

* * *
Ό καλός χριστιανός δεν κάνει το καλό για κάποιο δικό του όφελος, π.χ. για να πάρει μισθό ή στεφάνι ή για να μην πά­ει στην κόλαση ή για να πάει στον Παράδεισο. Το κάνει μόνο καί μόνο, επειδή το αγαπά καί το προτιμά από το κακό. Όλα τα άλλα είναι φυσικά επακόλουθα του αγαθού, πού έρχονται στην ψυχή, χωρίς αυτή να τα επιθυμεί. Μόνο έτσι το καλό έχει αρχο­ντιά. Το άλλο είναι μπακαλίστικο τυπικό, «τί θα μου δώσεις, αν κάνω αυτό»; ή «κάνω αυτό καί δώσε μου εκείνο!»